Bijna iedereen die in Nederland woont heeft een voornaam en een achternaam (er zijn sommige mensen, met name mensen die in het buitenland zijn geboren, die bijvoorbeeld geen voornaam hebben). De namen worden bij of vlak na de geboorte verkregen middels de wettelijk verplicht gestelde geboorte-aangifte bij de ambtenaar van de burgerlijke stand.
De achternaam is in bijna alle gevallen of de achternaam van de moeder, of de achternaam van de vader. Indien geen vader bekend is, is het altijd de achternaam van de moeder.
De voornaam wordt meestal bedacht door de ouders. Daarbij zijn Nederlandse ouders zeer vrij in hun keuze en kan op dit moment gezegd worden dat bijna alle voornamen (behalve evident bespottelijke) worden geaccepteerd. Nederland kent geen 'namenlijsten'. zoals bijvoorbeeld Marokko deze kent.
Voornaamswijziging:
Niet iedereen is echter blij met de keuze van de voornaam. Dit kunnen de ouders zelf zijn, die spijt hebben van een bepaalde keuze. Deze spijt kan om allerhande redenen ontstaan. Zo kan bijvoorbeeld een vernoeming naar een persoon plots erg vervelend worden, indien die persoon (waarnaar is vernoemd) om wat voor een reden dan ook negatief te boek komt te staan. Het kan ook andersom: juist een vernoeming naar een dierbare. Ook kunnen spelfouten de reden zijn om een voornaamswijziging te verzoeken. Soms kunnen deze direct bij de ambtenaar van de burgerlijke stand worden gewijzigd, maar meestal is ook hiervoor tussenkomst door de rechter noodzakelijk.
Een voornaamswijziging, hoe gaat dat?
Een voornaamswijziging kunt u niet zelf doen, nu hiervoor een procedure bij de Rechtbank een vereiste is. De wetgever heeft namelijk bepaald dat alleen de rechter een voornaamswijziging kan toestaan of niet. Omdat alleen advocaten bij de Rechtbank mogen procederen, heeft u dus een advocaat nodig. Deze advocaat stelt voor u een verzoekschrift op, waarin wordt verzocht om bepaalde redenen de voornaam te mogen wijzigen. Na een eventuele zitting (vaak vindt er geen mondelinge behandeling plaats), waarbij u mondeling een toelichting kunt geven op het verzoek, zal de rechter uitspraak doen middels een zogeheten beschikking. In deze beschikking geeft de rechter aan of de voornaamswijziging wat hem of haar betreft wordt toegestaan of niet.
Achternaamswijziging:
De achternaam staat zoals gezegd veelal vast, maar ook daarin kunnen wijzigingen op termijn wenselijk zijn. Daarbij kan gedacht worden aan echtscheidingen, waarbij de vader of moeder geheel buiten beeld komt te staan. Maar ook wijzigingen in verband met bespottelijkheid komen regelmatig voor.
Een achternaamswijziging, hoe gaat dat?
Een achternaamswijziging kunt u in principe zelf aanvragen bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie – dienst Justis. Formeel is het een verzoek aan de Koning, maar deze heeft zijn taak gedelegeerd aan de dienst Justis. Voor meer informatie, klik hier.